Financieringsbronnen voor ondernemers in België
.svg)
Op zoek naar bedrijfsfinanciering? Zo vind je traditionele of alternatieve financiering voor je start-up of kmo.
Op zoek naar verschillende financieringsbronnen die je als ondernemer kan gebruiken om je onderneming op te starten of verder te groeien?
We verzamelden onze kennis en ervaring na meer dan 400 financieringsdossiers, en schreven zo de financieringsgids voor ondernemers in 2024.
Leer hoe en waar je financiering kan ophalen voor je vennootschap, eenmanszaak of vzw. Denk maar aan de klassieke banklening, winwinlening, proxilening, de tax shelter, Crowdfunding, de Startlening, subsidies...
Laten we er meteen aan beginnen!
Op deze vragen vind je onder andere een antwoord:
- Wat is de voordeligste manier om geld op te halen?
- Heb je genoeg aan één financieringsbron of moet je een mix maken?
- Welke vormen van alternatieve financiering bestaan er?
- Hoe haal je geld op in je eigen netwerk?
- Is het een goed idee om aandelen te verkopen?
Kapitaal ophalen via leningen
Wat is Crowdlending?
Crowdlending is een vorm van alternatieve financiering voor projecteigenaren (ondernemers en consumenten) om bij een groep individuele investeerders start- of groeifinanciering op te halen.
Crowdlending is letterlijk een combinatie van "crowd" (menigte) en "lending" (lenen).
Een groep van individuele investeerders geeft voor een bepaalde periode een lening aan een individu/een onderneming en krijgt daarvoor jaarlijks een rendement terug.
Die investeringen kunnen van tientallen tot duizenden euro’s gaan per project. Zo kan de projecteigenaar bij honderden verschillende investeerders in totaal miljoenen aan groeifinanciering ophalen.
Dit financieringsproces gebeurt meestal via een online platform om de investeringen efficiënt te beheren en vertrouwen te wekken bij investeerders.
De volledige crowdlendinggids vind je hier.
Financiering ophalen via een achtergestelde lening
- Je trekt zelf investeerders aan die jou een lening geven
- Je bepaalt samen met de investeerders de voorwaarden van de lening
De meest eenvoudige leningsvorm is een gewone achtergestelde lening.
Hierbij ga je zelf op zoek naar iemand die jou een lening geeft. Jullie moeten samen tot een overeenkomst komen over de voorwaarden: rente, looptijd, bedrag, aflossingstermijn …
Door het achtergestelde karakter is een investeerder in zo’n lening altijd de laatste die betaald (of niet betaald) wordt bij een faillissement. Vaak ga je hierdoor een vrij hoge interest betalen, omdat de investeerder een groot risico neemt.
De voordelen van een achtergestelde lening
- Je bepaalt zelf (vaak samen met de investeerder) de voorwaarden.
- Banken zien het vaak als eigen inbreng door het achtergestelde karakter.
- Je verliest geen controle over de onderneming door aandelen uit te geven.
- Zo’n lening is mogelijk voor elk type onderneming: starters, overnames, kmo's, vzw's ...
- Je kan zo goed als elk bedrag lenen.
De nadelen van een achtergestelde lening
- Je moet zelf de overeenkomsten en de contracten opmaken.
- Je moet zelf op zoek gaan naar investeerders in je netwerk.
- De rente zal vrij hoog liggen omdat de investeerder veel risico neemt.
Alternatieve financiering via een Winwinlening
- Je trekt particuliere investeerders aan die jou een lening geven
- De ondernemer betaalt een vaste rente (2,875% tot 5,75% in 2024)
- De investeerder krijgt 2,5% belastingkrediet van de overheid bovenop de rente
- De investeerder geniet van 30% overheidswaarborg bij falen
- Er geldt een looptijd van 5 tot 10 jaar
- Je kan tot €75.000 investeren
- Je kan tot €300.000 ophalen
- De lening kan maandelijks, jaarlijks of eenmalig afgelost worden
Met de winwinlening wil de Vlaamse overheid particulieren fiscaal aanmoedigen om geld te investeren in kleine en middelgrote ondernemingen.
Wie als vriend, familielid of kennis gedurende een looptijd van 5 tot 10 jaar tot € 75.000 leent aan een Vlaamse kmo, krijgt hierop jaarlijks een belastingkrediet, gekoppeld aan een waarborg van 30% indien de kredietnemer het ontleende bedrag niet zou kunnen terugbetalen.
Een kredietnemer kan zo een bedrag tot € 300.000 ontlenen met een maximum van €75.000 per investeerder.
De voordelen van een winwinlening
- Vrij goedkope manier van lenen (2,875% - 5,75% rente)
- Banken zien het vaak als eigen inbreng door het achtergestelde karakter
- Je verliest geen controle over je onderneming
- Je moet geen waarborg geven maar de investeerder kan via de overheid 30% recupereren bij faling
- Beschikbaar voor elk type onderneming: starters, overnames, kmo's, vzw's ...
De nadelen van een winwinlening
- Het is een vrij zwaar administratief proces via de overheidsinstantie PMV
- Je kan als onderneming maximaal €300.000 lenen
- Enkel voor Vlaamse ondernemingen en Vlaamse particuliere investeerders
- Niet zo flexibel want de minimale en maximale rente staan vast
- Je moet zelf zoeken in je netwerk naar een deel van de investeerders
Traditionele financiering via Bankleningen
- Je vraagt aan de bank om jou een lening te geven
- De rente en looptijd hangen af van de sterkte van je dossier
- Het maximale bedrag hangt vaak af van je eigen inbreng
- Er zijn verschillende opties: kaskrediet, straight loan, investeringskrediet, overbruggingskrediet ..
De meest klassieke methode voor ondernemers om hun zaak te financieren blijft nog altijd de banklening. Hoewel het sinds de economische crisis van 2008 en de jaren daarna moeilijker geworden is, blijft de banklening een belangrijk financieringskanaal.
In principe zijn er 2 vormen van bankfinanciering: kortetermijnfinanciering en langetermijnfinanciering.
Kortetermijnfinanciering
Kortetermijnfinanciering dient om tijdelijke cashflowspanningen op te vangen zoals lange betaaltermijnen of klanten die onverwachts afhaken.
- Kaskrediet: je gaat tijdelijk voor een laag bedrag 'onder nul' op je rekening maar betaalt wel hoge rentes (+10%)
- Straight loan: een kredietlijn waar je grotere sommen geld van kan opnemen aan een lage rentevoet (rond de 2,5%)
Langetermijnfinanciering
Langetermijnfinanciering dient vooral voor grotere investeringen in vaste activa zoals bestelwagens, machines ... De looptijd van zo’n lening is altijd afhankelijk van de afschrijvingstermijn.
Bij elk bankdossier komt heel wat voorbereiding kijken. Je zal dus veel tijd moeten vrijmaken en je gaat best bij verschillende banken langs om de beste voorwaarden te ontdekken..
Vaak vragen banken voor een lening een hoge eigen inbreng. Als je niet voldoende geld hebt, zullen ze waarschijnlijk persoonlijke of hypothecaire waarborgen vragen. Dat brengt natuurlijk een groot risico met zich mee.
De voordelen van een bancaire lening
- Je verliest geen controle over de onderneming
- Er is op zich geen maximaal bedrag
- Je lost maandelijks een klein bedrag af van de lening
- Er is veel flexibiliteit mogelijk
- Het kan vrij snel (binnen de 4 weken) geregeld worden
De nadelen van een bancaire lening
- Je hebt vaak eigen inbreng én historische cijfers nodig
- Soms vraagt de bank persoonlijke waarborgen, waardoor je veel risico neemt
- De rente hangt sterk af van je historische cijfers
- Je zal bij verschillende banken moeten gaan voor het beste aanbod
- Het is moeilijker voor bepaalde sectoren zoals bouw en horeca
De Startlening als financieringsbron
- Je leent aan een gunstig tarief van de overheid
- Je kan tot maximaal vier keer je eigen inbreng lenen ( of max. €100.000)
- Je leent over een looptijd tussen de 3 en de 10 jaar
- Er geldt een vast rentepercentage van 3%
- Het is enkel voor starters die max. 4 jaar actief zijn
- Je krijgt een automatisch vrijstellingsperiode van 1 jaar m.b.t. kapitaalaflossingen
- Er geldt een terugbetaling via maandelijkse, constante bedragen
Met de Startlening wil de Vlaamse overheid starters een extra duwtje in de rug geven bij hun zoektocht naar financiering.
Startende ondernemingen via de Startlening een bedrag lenen gelijk aan vier keer de eigen inbreng, met een maximum van €100.000. De looptijd van de lening bedraagt tussen de drie en de tien jaar en de rentevoet van 3% is vast gedurende de ganse looptijd.
Zowel diegenen die een eigen zaak wensen op te starten als diegenen die minder dan 4 jaar actief zijn, komen in aanmerking . Bovendien heeft de starter automatisch recht op een vrijstellingsperiode van 1 jaar waarin er geen kapitaal (maar wel interest) moet afbetaald worden.
Voordelen van een Startlening
- Er geldt een lage interestvoet (3%)
- De looptijd is flexibel
- Je moet geen aflossingen betalen in het eerste jaar
Nadelen van een Startlening
- Je dossier moet goedgekeurd worden
- Het kan tot 6 maanden duren om goed te keuren
- Je kan maximaal €100.000 lenen
- Er is een eigen inbreng vereist
- Het is enkel voor Vlaamse ondernemingen
Meer informatie over de startlening vind je terug op de website van PMV en Vlaio.
Microleningen om snel kleine bedragen op te halen
- Je leent een beperkt bedrag van organisaties aan vrij hoge tarieven
- Je kan tot maximaal €25.000 lenen
- De rentepercentages verschillen, maar zijn vrij duur
- Je betaalt de lening terug via maandelijkse aflossing
Sommige ondernemers zoeken geen grote bedragen, maar hebben het wel vrij snel nodig. Dan is een microlening of microkrediet een interessante oplossing.
Je leent daarbij een bedrag tussen de €500 en €25.000 van organisaties zoals Microstart en Impulskrediet.
Aan die microleningen hangen wel vrij hoge kosten verboden voor zowel de dossierkosten als de rentepercentages.
Vaak bieden de aanbieders van de microlening ook begeleiding aan rond zaken als sales, marketing en finance om je onderneming te helpen groeien. Zo zijn zij er natuurlijk meer van verzekerd dat hun krediet terugbetaald wordt.
De voordelen van een microlening
- Het is een vrij snel proces
- Het is eenvoudig om een simulatie van de kosten te maken
- Er is geen eigen inbreng vereist
- Je krijgt naast financiering ook begeleiding
De nadelen van een microlening
- Je dossier moet goedgekeurd worden
- De maximale bedragen zijn laag (€25.000)
- Er zijn hoge kosten aan verbonden
Geld ophalen via aandelen
Niet elke onderneming moet of kan gebruik maken van leningen. Soms is het nog te vroeg om de terugbetalingscapaciteit in te schatten of moet er nog veel ontwikkeld worden in de eerste jaren. In dat geval kan je als ondernemer ook aandelen verkopen.
Door aandelen te verkopen kan je niet alleen geld binnen de onderneming brengen maar ook kennis, ervaring en operationele krachten.
De investeerder krijgt daarvoor geen rente, maar hoopt op een bepaalde meerwaarde op de aandelen bij een verkoop of op de uitkering van dividenden.
Hier zijn ook een aantal verschillende vormen en kanalen:
- Business Angels
- De Tax Shelter voor Starters
- De Tax Shelter voor Groeibedrijven
Financiering zoeken bij Business Angels
- Je trekt informele investeerders aan die investeren in je aandelen
- De investeerders delen niet alleen geld maar ook kennis, ervaring en hun netwerk
- De investeerders genieten van meerwaarde op de verkoop van de aandelen
Een Business Angel is een informele investeerder die aandelen van je bedrijf koopt.
Je verliest daardoor natuurlijk als ondernemer een deel controle over de onderneming, omdat de investeerder vaak ook iets te zeggen wil hebben.
Daarom is het belangrijk dat je op zoek gaat naar Smart Capital: geld waarbij je ook een pak kennis, ervaring en connecties krijgt.
Business Angels zoeken voornamelijk innovatieve bedrijven zoals technologische start-ups en scale-ups. Vaak is daar het marktpotentieel het hoogst, maar ook het risico. De investeerder verwacht dan dat zijn durfkapitaal een meervoud opbrengt van zijn investering door een verkoop van het bedrijf of bij uitkering van dividenden.
De voordelen van Business Angels
- Business angels brengen hun netwerk en expertise mee
- Business angels gaan vaak ook mee in de volgende kapitaalrondes
- Je moet geen interesten betalen
- De investeerders nemen mee het risico
De nadelen van Business Angels
- Je verkoopt aandelen, dus verlies je een deel controle over je onderneming
- Het werkt voornamelijk voor innovatieve, technologische bedrijven
- Er moet een waardering opgesteld worden van de zaak
- Het kan enkel voor vennootschappen, niet voor eenmanszaken en vzw's
Een investeerder die aandelen koopt van een kmo kan gebruik maken van de Tax Shelter-maatregel om fiscale voordelen te krijgen. Lees hieronder verder over de twee vormen van Tax Shelters voor ondernemingen.
De Tax Shelter voor startende ondernemingen
- Je trekt informele investeerders aan die participeren in de aandelen
- Het is enkel voor startende vennootschappen (max. 4 jaar oud)
- Er geldt een eenmalige belastingvermindering van 30% of 45% voor investeerders
- Particulieren kunnen tot €100.000 investeren per jaar
- Als onderneming kan je tot €500.000 ophalen
- Investeerders genieten van meerwaarde op de verkoop van aandelen
- De belastingvermindering geldt niet voor bedrag waarmee investeerder meer dan 30% van de aandelen zou verwerven
De overheid wil informele investeerders door een fiscale gunstmaatregel stimuleren om in het kapitaal van startende bedrijven te stappen.
Via de Tax Shelter genieten deze investeerders van een eenmalige belastingvermindering op basis van het geïnvesteerde bedrag: 45% bij micro-vennootschappen en 30% bij kleine vennootschappen.
De voordelen van de Tax Shelter
- Business Angels brengen hun netwerk en expertise mee
- Business angels gaan vaak ook mee in de volgende kapitaalrondes
- Je moet geen interesten betalen
- De investeerders nemen mee het risico
Nadelen van de Tax Shelter
- Je verkoopt aandelen, dus verlies je een deel controle over je onderneming
- Er moet een waardering opgesteld worden van de zaak
- Het is enkel voor vennootschappen, niet voor eenmanszaken en vzw's
- Het fiscale voordeel is via een belastingvermindering i.pv. een belastingkrediet
- De investeerder moet de aandelen minstens 4 jaar bijhouden
- Het is voornamelijk voor innovatieve, technologische bedrijven
De Tax Shelter voor Groeibedrijven
- Je trekt informele investeerders aan die aandelen kopen
- Het is enkel voor "groeibedrijven" (tussen 4 en 10 jaar oud) met minimaal 10 werknemers en minimaal 10% groei qua omzet en/of werkgelegenheid gedurende de afgelopen twee boekjaren
- Investeerders krijgen een eenmalige belastingvermindering van 25%
- Investeerders moeten de aandelen min. 4 jaar bijhouden
- Investeerders kunnen tot €100.000 investeren per jaar.
- Je kan maximaal €1 miljoen ophalen als onderneming (verminderd met het evt. via Tax Shelter voor Starters opgehaalde bedrag)
- De belastingvermindering geldt niet voor het bedrag waarmee de investeerder meer dan 30% van de aandelen zou verwerven
- Investeerders genieten van meerwaarde op de verkoop van de aandelen
- De tax shelter voor groeibedrijven is het logische vervolg op de Tax Shelter voor Starters.
Onderzoek heeft aangetoond dat de toegang tot financiering voor groeibedrijven één van de grootste barrières is om te groeien. Via deze maatregel wil de overheid hen helpen bij het realiseren van die groei.
Het fiscale voordeel wordt verleend aan de hand van een belastingvermindering en bedraagt 25% op het geïnvesteerde bedrag.
De voordelen van de Tax Shelter
- Business Angels brengen hun netwerk en expertise mee
- Business angels gaan vaak ook mee in de volgende kapitaalrondes
- Je moet geen interesten betalen
- De investeerders nemen mee het risico
De nadelen van de Tax Shelter
- Je verkoopt aandelen, dus verlies je een deel controle over de onderneming
- Er moet een waardering opgesteld worden
- Het is enkel voor vennootschappen, niet voor eenmanszaken en vzw's
- Er gelden voorwaarden op vlak van de leeftijd, de groei en het werknemersbestand van je onderneming
- Het fiscale voordeel is via een belastingvermindering i.p.v. een belastingkrediet.
- Het is voornamelijk voor innovatieve, technologische bedrijven
Geld ophalen via subsidies
Hieronder geven we nog een aantal voorbeelden van subsidies die de overheid voorziet voor ondernemingen die financiering zoeken.
PMV Waarborgbeheer
- Je vraagt aan de Vlaamse overheid om borg te staan bij je banklening
- Het is ideaal voor ondernemers die geweigerd worden door gebrek aan borg
- De Vlaamse overheid zal een deel van de lening waarborgen
- Ten hoogste 75% van het bedrag van de lening wordt gewaarborgd
- Er geldt een maximum van €750.000 (dat kan verhoogd worden tot €1,5 miljoen) voor leningen en €500.000 voor leasing
- Het geldt een eenmalige premie in functie van de omvang en looptijd van de waarborg
Vaak zullen zelfstandigen, vrije beroepers en kmo’s bij de bank geen lening verkrijgen omdat ze onvoldoende waarborgen kunnen bieden. Deze ondernemers kunnen een beroep doen op PMV voor een waarborg.
De Vlaamse overheid zal dan een deel van je lening waarborgen zodat het risico voor de bank vermindert, waardoor je meer kans maakt dat de bank wel een lening zal verschaffen.
De waarborg kan ten hoogste 75% van het bedrag van de lening dekken met een maximum van €750.000, dit met een maximale looptijd van 10 jaar. Het waarborgbedrag kan eventueel verhoogd worden tot en met €1,5 miljoen, maar dan bedraagt de looptijd maximaal 5 jaar.
Om deze waarborg te verkrijgen dient een eenmalige premie betaald te worden afhankelijk van de omvang en de looptijd van de waarborg.
Geld halen uit eigen omzet
De beste vorm van financiering voor je kmo blijft nog altijd je eigen omzet. Je klanten zijn dus altijd de beste investeerders.
Volledig op eigen gegenereerde omzet draaien en zonder externe financiering werken, noemen we Bootstrappen.
Uiteraard kan je dat pas doen als je je product of dienst kan aanbieden zonder vooraf investeringen te maken. Om dat probleem op te lossen, kan je altijd met reward-based crowdfunding werken, waarbij je aan je netwerk vraagt om je product op voorhand te kopen. Met de inkomsten die je via die voorverkoop genereert, kan je je product beginnen ontwikkelen.
Voor bedrijven die al heel wat omzet draaien, maar met een cashflowprobleem zitten door late betalers (grote bedrijven of overheden), is Single Invoice Financing de ideale oplossing. Daarbij verkoop je je factuur aan een andere partij die jou meteen betaalt. In ruil daarvoor geef je de aankoper van de factuur natuurlijk een korting op het totaalbedrag.
We leggen de drie vormen van omzetfinanciering hieronder uit.
Bootstrapping
- Je financiert de onderneming met eigen middelen
- Het doet is een zo hoog mogelijke omzet en zo weinig mogelijk kosten
- De winst wordt volledig geherinvesteerd in de onderneming
- Creativiteit, zelfdiscipline en sterk inschattingsvermogen wat betreft risico’s zijn cruciaal
- De ondernemer moet in staat zijn om juiste strategische keuzes te maken
- De financiering van voor de opstart is vaak via persoonlijk spaargeld
Bij bootstrapping zal een onderneming zichzelf volledig financieren via intern gegenereerde middelen: de omzet dus. Er wordt met andere woorden geen beroep gedaan op traditionele, alternatieve of netwerkfinanciering zoals leningen of aandelen.
Indien een onderneming ervoor kiest om zichzelf te financieren via bootstrapping, moet er gefocust worden op het genereren van een zo hoog mogelijke omzet en winst. Anderzijds moeten de uitgaven zo beperkt mogelijk worden gehouden. Enkel de kosten en investeringen die essentieel zijn voor jouw onderneming, worden doorgevoerd.
Vaak wordt de opstart van de onderneming gefinancierd via persoonlijk spaargeld of een som geld van vrienden of familie. In de Verenigde Staten worden voor de opstart vaak creditcards gebruikt, al komt dit minder voor in Europa.
Reward-based Crowdfunding
- Je vraagt aan een grote groep mensen om je product vooraf te financieren
- Het is perfect voor startende ondernemers met een tastbaar product
- Investeerders krijgen bepaalde 'rewards' in ruil voor hun geld
- Het wordt vaak gebruikt om te testen of de markt interesse heeft in een concept
- Bedragen worden vaak teruggestort indien het beoogde bedrag niet wordt opgehaald
Bij deze vorm van crowdfunding haal je vaak slechts een beperkt bedrag op, maar wel bij een grote groep mensen, de 'crowd'. Als tegenprestatie voor hun investering ontvangen deze mensen een bepaalde beloning.
Deze beloning kan zeer breed zijn, bijvoorbeeld een t-shirt of trui met het logo van de onderneming, een persoonlijk gadget zoals een persoonlijke barkruk in een café, een eerste versie van het product, of een simpel bedankbriefje van de eigenaar.
De bedragen die worden opgehaald, worden doorgaans niet terugbetaald: de investeerder ontvangt alleen de reward.
Vaak wordt deze manier van crowdfunding gebruikt om te kijken of de markt interesse heeft in het concept.
Het opzetten van een reward-based crowdfundingcampagne verloopt doorgaans vlot en een geslaagde campagne kan voor heel veel marketingtractie zorgen.
De voordelen van reward-based Crowdfunding
- Je weet meteen of er een vraag is, het is dus ideaal als marktonderzoek
- Er hangt weinig risico aan
- Het is een goedkope manier om geld op te halen
- Er bestaan veel verschillende platformen die dit aanbieden
De nadelen van reward-based Crowdfunding
- Je zal er veel tijd voor moeten vrijmaken
- Kennis van marketing en communicatie is nodig
- Er moet telkens een reward gegeven worden
Single Invoice Financing
- Investeerders nemen een openstaande factuur over van een van je debiteurs
- Het is perfect voor bedrijven die nood hebben aan werkkapitaal
- Er zijn geen garanties of waarborgen nodig
- Je beslist zelf welke facturen je verkoopt
- Het geldt enkel voor B2B-facturen
Veel groeiende ondernemingen ervaren liquiditeitsspanningen om hun omzet te financieren: hoe meer omzet ze realiseren, hoe meer ze zelf moet voorfinancieren. Meestal is dit het gevolg van betalingstermijnen. Klanten betalen doorgaans tussen de 30 en soms 120 dagen, zeker wanneer je voor grote spelers werkt.
Single Invoice Financing kan hiervoor een ideale oplossing zijn.
Hierbij verkoop je jouw openstaande factuur aan investeerders tegen een kleine vergoeding. Je zet dus je openstaande vorderingen meteen om in cash en hoeft niet te wachten tot je klanten jou betalen.
Hoe gaat het in zijn werk?
Je wordt lid op een platform voor Single Invoice Financing en stuurt je factuur door.
Een investeerder koopt jouw factuur aan en jij ontvangt het geld op je rekening. Je ontvangt dus het bedrag van de factuur, verminderd met de vergoeding voor de koper en de marktplaats. De prijs hangt vooral af van de kwaliteit van de debiteur en de periode tot de vervaldag van de factuur.
Winwinner verwijst bedrijven vaak door naar Edebex voor Single Invoice Financing.
De voordelen van Single Invoice Financing
- Het is een snelle manier om aan extra werkkapitaal te geraken (binnen de 72 uur)
- Je hoeft geen garanties of waarborgen te geven
- Er wordt niet gekeken naar de kredietwaardigheid van jouw onderneming, maar naar deze van de debiteur, jouw klant dus
- Je hebt de vrijheid om te kiezen welke facturen je verkoopt
De nadelen van Single Invoice Financing
- Het is enkel voor facturen aan bedrijven (B2B), niet aan particulieren
- Het bedrag van de factuur moet meer zijn dan €5.000 (incl. btw)
- De vervaldag van de factuur moet ver genoeg liggen (tussen 30 en 120 dagen)
Financiering vinden of investeren via crowdlending?
Ben je volledig overtuigd om geld op te halen of te investeren via crowdlending?
WinWinner hielp al meer dan 400 Belgische kmo's aan meer dan €55 miljoen financiering.
We onderscheiden ons door transparante en duidelijke informatie te delen, in de taal die de klant begrijpt en spreekt.