De Winwinlening: een fiscaal voordelige lening voor Vlamingen
.svg)
De winwinlening is een achtergestelde lening waarmee Vlaamse particulieren fiscaal voordelig kunnen investeren in Vlaamse kmo’s.
De winwinlening is een interessante lening voor zowel bedrijven als investeerders.
Als Vlaamse particuliere investeerder krijg je bovenop de rente een belastingkrediet en in het geval van faling een waarborg van de overheid.
Als kmo betaal je een relatief lage rentevoet, moet je geen waarborg geven en kan je de kenmerken flexibel opstellen.
Waarom zijn de voorwaarden zo gunstig?
Omdat de Vlaamse overheid particuliere spaarders wil stimuleren om hun slapend spaargeld in de economie te pompen.
In deze uitgebreide gids vind je de meest volledige en up-to-date informatie over de winwinlening terug:
- De voor- en nadelen van een winwinlening
- Wie kan geld ophalen via een winwinlening?
- We kan investeren in een winwinlening?
- De voorwaarden voor bedrijven die financiering zoeken
- De fiscale voordelen voor particuliere investeerders
Wat is de winwinlening?
De winwinlening is een fiscale maatregel van de Vlaamse overheid om particulieren fiscaal aan te moedigen om geldmiddelen ter beschikking te stellen aan kleine en middelgrote ondernemingen.
Het spaarboekje brengt niet veel meer op, integendeel: door lage rente op spaarboekjes, bankkosten en de inflatie maak je eigenlijk verlies op het geld dat je op je spaarrekening parkeert.
De koopkracht van de spaarder daalt dus.
Ondertussen ondervindt 82% van de Vlaamse kmo’s moeilijkheden met het vinden van financiering bij klassieke kanalen zoals banken.
Die financiering hebben ze nodig om te starten of verder te groeien.
De Belgische banken vallen sinds de economische crisis in 2008 onder heel wat strengere maatregelen, waardoor België het tweede moeilijkste land in de EU is om bankfinanciering op te halen.
Daarom riep de Vlaamse overheid in 2006 “De Winwinlening” in het leven.
Wie als particuliere Vlaming een winwinlening afsluit met een Vlaamse kmo, krijgt hierop jaarlijks een vaste rente, een belastingkrediet, en een overheidswaarborg van 30% indien leningnemer het ontleende bedrag niet kan terugbetalen. De Vlaamse overheid geeft dus fiscale voordelen aan Vlaamse particuliere beleggers.
De populariteit is de laatste jaren fors toegenomen: waar in 2019 nog voor 62,5 miljoen euro aan winwinleningen werd geregistreerd, overschrijdt het volume sinds 2020 steeds 100 miljoen euro aan geregistreerde winwinleningen.
Sinds oktober 2020 kunnen particulieren tot 75.000 euro (in plaats van 50.000 euro) lenen aan kmo’s en kunnen ze de looptijd van de lening zelf bepalen tussen 5 en 10 jaar (in plaats van een vaste looptijd van 8 jaar). Kmo’s kunnen dan weer meer lenen: 300.000 euro in plaats van 200.000 euro.
In 2023 registreerde PMV 6.092 winwinleningen voor een bedrag van bijna 136 miljoen euro, een stijging van 14% tegenover het jaar ervoor.
In 2024 werd de maximale rente nogmaals met 0,5% opgetrokken, dus verwacht wordt dat het volume winwinleningen opnieuw hoger zal uitkomen.
.png)
De kenmerken van een winwinlening
De winwinlening is een achtergestelde lening door Vlaamse particulieren aan Vlaamse kmo’s met de volgende kenmerken:
- Looptijd: 5-10 jaar
- Jaarlijkse rente: Min. 2,875% - Max 5,75%
- Jaarlijks belastingkrediet: 2,5%
- Maximale investering per particulier: €75.000
- Maximale totaal opgehaald bedrag: €300.000
- Waarborg: 30% overheidswaarborg op het openstaande kapitaal bij evt. faillissement
- Aflossingsperiode: kiezen tussen maandelijks, driemaandelijks, zesmaandelijks, jaarlijks of eenmalig
Voor- en nadelen voor de leningnemer (onderneming)
Voordelen
- Je betaalt een jaarlijkse rente tussen 2,875% en 5,75%, wat vrij laag is in vergelijking met andere vormen van financiering.
- Je kan leningen ophalen bij je eigen netwerk van vrienden en familie, maar ook bv. bij klanten, leveranciers, fans … Zo worden deze mensen ambassadeur van jouw onderneming.
- Elk type onderneming kan winwinleningen ontvangen: eenmanszaak, vennootschap, vzw (met economische activiteit) …
- De kenmerken van de lening zijn enorm flexibel: je kiest zelf de looptijd tussen 5 en 10 jaar en of je maandelijks, driemaandelijks, jaarlijks of eenmalig op het einde aflost.
- Je kan de winwinlening eenvoudig online aanvragen.
- Aangezien de winwinlening een achtergestelde lening is, kan dit dienen als hefboom voor andere financieringsvormen zoals bankleningen. Wie winwinleningen ophaalt, kan dus makkelijker bij banken terecht voor bijkomende leningen.
- Je moet geen eigen waarborgen of garanties geven.
- Je moet geen aandelen afstaan en verliest dus geen controle, omdat het om leningen gaat.
- Je kan de lening vervroegd terugbetalen als je de middelen beschikbaar hebt.
- Ook coöperatieve aandeelhouders die minder dan 5% van de aandelen hebben, kunnen investeren. Dat is enorm interessant is voor coöperatieve ondernemingen.
Nadelen
- Je moet mensen in je eigen netwerk overtuigen om een lening aan jou te geven. Je zal er dus wat tijd in moeten steken om dat eigen netwerk aan te spreken.
- Enkel Vlaamse kmo’s (met exploitatiezetel in het Vlaamse Gewest) kunnen een winwinlening aanvragen.
- Alle investeerders moeten particulieren en inwoners zijn van het Vlaamse Gewest.
Voor- en nadelen voor de leninggever (investeerder)
Voordelen
- De winwinlening is fiscaal voordelig, om het slapend spaargeld te laten opbrengen. Bovenop de jaarlijkse rente van 2,875% tot 5,75% krijg je 2,5% extra jaarlijks rendement via een belastingkrediet.
- Ook als je geen belastingen betaalt, ontvang je het jaarlijkse belastingkrediet (zie “het verschil tussen een belastingvermindering en een belastingkrediet”).
- Als het fout loopt met de onderneming (bv. faillissement), heb je recht op een overheidswaarborg van 30% op het openstaande bedrag, opnieuw via een belastingkrediet. Daardoor daalt het risico van de investering aanzienlijk.
- Een lening afsluiten met een Vlaamse vennootschap of eenmanszaak ondersteunt de lokale economie.
- Er zijn geen bijkomende kosten aan verbonden: investeren via de winwinlening is dus - uitgezonderd van je investeringsbedrag uiteraard - volledig gratis.
Nadelen
- Je kan niet vanuit een vennootschap investeren of als inwoner van het Waals of Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
- Je kan het geïnvesteerde bedrag niet ineens terugvragen aan de leningnemer. Je moet er dus van uitgaan dat je het geld niet nodig gaat hebben gedurende de looptijd van de lening.
- Op de jaarlijkse rente (2,875% tot 5,75%) betaal je 30% roerende voorheffing, waardoor je dus wat van je rendement verliest aan belastingen. Het belastingkrediet van 2,5% is echter vrijgesteld van die roerende voorheffing. Het netto rendement is daardoor max. 6,525%.
- Een lening afsluiten met een kleine onderneming is uiteraard risicovol. Je hebt niet altijd een duidelijk en up-to-date zicht op de financiële situatie van de onderneming.
Voorwaarden voor de leningnemer (ondernemingen)
Deze maatregel richt zich enkel tot kmo’s die voldoen aan volgende definitie:
- exploitatiezetel in het Vlaamse Gewest;
- minder dan 250 werknemers;
- waarvan ofwel de jaaromzet niet hoger is dan €50 miljoen, ofwel het balanstotaal niet hoger is dan €43 miljoen;
- die voldoen aan een vastgelegd zelfstandigheidscriterium (niet meer dan 25% van het kapitaal of de stemrechten mogen in het bezit zijn van één of meerdere grote ondernemingen).
Bij de toepassing van deze criteria wordt rekening gehouden met eventuele partner- en verbonden ondernemingen van het betrokken bedrijf. Hierdoor zullen gegevens van gelieerde bedrijven opgeteld moeten worden.
Een onderneming die één van deze criteria overschrijdt, wordt beschouwd als grote onderneming en komt dus niet in aanmerking voor de maatregel.
Voorwaarden voor de leninggever (investeerder)
Op de datum waarop de winwinlening gesloten wordt, moet de leninggever voldoen aan de volgende voorwaarden:
- hij/zij moet een natuurlijk persoon zijn die deze lening afsluit buiten het kader van zijn/haar handels- of beroepsactiviteiten;
- deze natuurlijke persoon moet in het Vlaamse Gewest zijn gevestigd;
- mag geen werknemer zijn van de leningnemer;
- als de leningnemer een zelfstandige is, dan mag de leninggever niet de echtgenoot of de wettelijk samenwonende partner van de leningnemer zijn;
- als de leningnemer een rechtspersoon is, kan de leninggever geen aandeelhouder met meer dan 5% van de aandelen zijn van die rechtspersoon, noch benoemd zijn of optreden als bestuurder, zaakvoerder of een vergelijkbaar mandaat binnen die rechtspersoon.
- Evenmin mag de echtgenoot of de wettelijk samenwonende partner van de leninggever aandeelhouder zijn of benoemd zijn of optreden als zaakvoerder, bestuurder of een vergelijkbaar mandaat binnen de kredietnemende onderneming.
Simulaties van winwinleningen
Hieronder vind je twee simulaties terug van het rendement van een winwinlening voor een bedrag van €5.000, op een periode van 5 jaar.
Hierbij wordt uitgegaan van de maximale wettelijke rentevoet van de winwinlening van 5,75%.
In dit voorbeeld kan je vooral het verschil in rendement zien tussen een jaarlijkse constante aflossing en een eenmalige aflossing op het einde van de looptijd.
Jaarlijkse constante aflossing
Eenmalige aflossing van de lening
Aflossingstabellen van winwinleningen
Uitgebreide simulaties van aflossingstabellen kan je opvragen via de simulatietool van PMV.
Een winwinlening afsluiten
De aanvraagprocedure verloopt in 4 stappen:
Stap 1: De winwinlening indienen
Via de online tool van PMV/z kan je de winwinlening indienen: https://winwin.pmv.eu
Je zal daarvoor alle nodige gegevens van de kredietgever, de kredietnemer en de lening zelf moeten invullen.
Na het indienen krijg je een automatisch gegenereerde akte en aflossingstabel. Je kan die daarna meteen online indienen bij PMV.
Stap 2: De documenten ondertekenen
De gegenereerde akte en aflossingstabel moeten door de kredietgever en kredietnemer ondertekend worden en vervolgens bezorgd worden aan Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV).
Je kan de ondertekende documenten mailen naar: winwinlening@pmv.eu of per post versturen naar: Winwinlening, Oude Graanmarkt 63, 1000 Brussel.
Stap 3: De akte registreren
Binnen de maand na ontvangst van deze akte gaat PMV na of aan alle voorwaarden is voldaan. Als aan alle voorwaarden voldaan is, gaat PMV over tot registratie van de akte.
De registratie bestaat uit het toekennen van een nummer aan de winwinlening en het opnemen van de lening in een register.
Binnen een week na registratie van de akte zal PMV de kredietgever schriftelijk op de hoogte brengen van de registratie.
Stap 4: Het afgesproken bedrag betalen
Het volledige investeringsbedrag moet uiterlijk voor de afgesproken startdatum (zoals in de akte vermeld) op de bankrekening van de kredietnemer staan. De betaling moet dus gebeurd zijn voor de aanvangsdatum van de lening.
Veelgestelde vragen over de winwinlening
Hoe werkt een winwinlening?
De winwinlening is een maatregel die in 2006 door de Vlaamse overheid in het leven werd geroepen om investeren in Vlaamse kmo's aantrekkelijker te maken.
Zoals de naam het zegt, wil deze lening een win-winsituatie bewerkstelligen: ondernemers kunnen aan een vrij lage rente lenen bij particulieren, die bovenop de rente die ze van de leningnemer ontvangen ook nog eens kunnen rekenen op een belastingkrediet en een waarborg van de overheid.
Ontdek meer in de secties Wat is de winwinlening? en De Kenmerken.
Wat als het fout loopt?
Indien de leningnemer (de onderneming) de lening niet kan terugbetalen of gedurende meer dan 3 maanden nalaat om de aflossingen van de lening te betalen, kan de leninggever de lening vervroegd opeisbaar stellen. Dit moet door middel van een aangetekend schrijven gericht aan de onderneming.
Dit kan enkel in volgende gevallen:
- in geval van faillissement, kennelijk onvermogen, of vrijwillige of gedwongen ontbinding of vereffening van de leningnemer;
- als de leningnemer een zelfstandige is, in geval hij zijn activiteit vrijwillig stopzet of overdraagt;
- als de leningnemer een rechtspersoon is, ingeval die rechtspersoon onder voorlopig bewindvoerder geplaatst wordt, of
- in geval van een achterstand van meer dan drie maanden in de betaling van de aflossingen van de hoofdsom of de interesten van de Winwinlening;
- in geval van schrapping van ambtswege, wegens het niet naleven door de leningnemer van de voorwaarden van dit decreet en de ter uitvoering ervan genomen besluiten.
- in geval van overlijden van de leningnemer.
Indien effectief blijkt dat de onderneming de lening (geheel of gedeeltelijk) niet zal kunnen terugbetalen, kan de schrapping van de winwinlening worden aangevraagd bij PMV.
Het bedrag van de hoofdsom dat definitief verloren is gegaan, kan voor 30% worden gerecupereerd door middel van een belastingkrediet.
Is een winwinlening fiscaal interessant?
De winwinlening heeft twee fiscale troeven.
Ten eerste is er het belastingkrediet van 2,50% op het openstaande kapitaal. Dit ontvang je op jaarlijkse basis.
Ten tweede is er de waarborg van 30%: als de onderneming waaraan je de winwinlening hebt toegekend de lening niet meer kan terugbetalen, kan je nog 30% van het openstaande bedrag recupereren via je belastingaangifte.
Noteer dat het bij deze fiscale voordelen van de winwinlening twee keer om een belastingkrediet gaat, en niet om een belastingvermindering. Dit betekent dat je deze bedragen ook krijgt als je op basis van je aangifte al geld moet terugkrijgen van de overheid.
Wie kan een winwinlening geven?
De leninggever moet een in het Vlaamse Gewest gevestigde particulier zijn. Hij/Zij mag bij de leningnemer geen werknemer, zaakvoerder/bestuurder of aandeelhouder met meer dan 5% van de aandelen zijn.
Daarnaast zijn er nog enkele andere criteria om een winwinlening te kunnen aangaan; bekijk de overige voorwaarden in het gedeelte Voorwaarden voor kredietgevers.
Wat gebeurt er bij een overlijden van een leninggever?
Als een leninggever overlijdt, valt de Winwinlening in het actief van de nalatenschap en worden de rechten van de schuldvordering overgedragen aan de erfgenamen.
Het jaarlijkse belastingkrediet van 2,50% kan niet worden overgedragen. Het recht op het eenmalig belastingkrediet wordt wel overgedragen op de erfgenamen in de verhouding waarin zij de Winwinlening verkregen hebben.
Kan de winwinlening vervroegd terugbetaald worden?
Er kan in onderling overleg overeengekomen worden dat de leningnemer een vervroegde terugbetaling kan doorvoeren.
De vervroegde terugbetaling moet via PMV gebeuren door de winwinlening officieel te schrappen.
Kan ik mijn geïnvesteerd bedrag vervroegd opeisen?
Als leninggever kan je het bedrag niet eenzijdig vervroegd opeisen. We raden dus aan om enkel te investeren in een winwinlening met middelen die je doorheen de looptijd niet nodig zal hebben.
Hoe kan ik een winwinlening aanvragen?
De aanvraag en registratie van winwinleningen gebeuren bij PMV (Participatiemaatschappij Vlaanderen). Op de website van PMV kan je met de nodige gegevens van de leningnemer en -gever de lening aanvragen. Vervolgens krijgen beide partijen een akte en aflossingstabel, die ondertekend naar PMV moeten teruggestuurd worden.
Daarna gaat PMV -indien aan alle voorwaarden voldaan is- over tot registratie van de winwinlening. De lening moet betaald zijn vóór de in de akte en aflossingstabel opgenomen startdatum. Lees meer over de aanvraagprocedure in de sectie Winwinlening afsluiten.
Kan ik de winwinlening combineren met andere financieringsvormen zoals bankleningen, Startlening, Cofinanciering...?
De winwinlening wordt door ondernemingen heel vaak gecombineerd met andere financieringsmiddelen. Sterker nog, vaak is het een positief signaal voor andere geldverstrekkers als je kan aantonen dat er ook particuliere investeerders mee investeren via een winwinlening. De winwinlening is daarbij ook achtergesteld tegenover alle andere vormen van financiering (behalve aandelen).
Financiering vinden of investeren via crowdlending?
Ben je volledig overtuigd om geld op te halen of te investeren via crowdlending?
WinWinner hielp al meer dan 400 Belgische kmo's aan meer dan €55 miljoen financiering.
We onderscheiden ons door transparante en duidelijke informatie te delen, in de taal die de klant begrijpt en spreekt.