Financieel plan: na opstart onmiddellijk de vuilbak in?
Het belang van een financieel plan of het financiële gedeelte van een businessplan wordt door velen (terecht)beklemtoond. Vooraleer je een avontuur instapt, zij het de opstart van een nieuwe zaak of het ophalen van financiering voor groei, is het immers behoorlijk interessant te weten of de activiteit in kwestie winstgevend of gewoonweg haalbaar is. Het is echter niet evident om een realistisch plan op testellen, waarbij van je verwacht wordt dat je over tal van aspecten juiste voorspellingen kan doen, zowel aan inkomstenzijde als aan kostenzijde. Al snel zal blijken dat vele van die voorspellingen er helemaal naast zitten, en dit is één van de redenen waarom het financiële plan na de opstart of de financieringsronde al snel in de vergetelheid beland. Bovendien zorgt dit er ook voor dat het opmaken van een financieel plan beschouwd wordt als een lastige en nutteloze taak, een noodzakelijk kwaad.
Het kan echter ook anders. Een goed financieel plan is dynamisch, het is een document dat moet leven, een werkinstrument. Je hoeft het niet dagelijks aan te passen, maar eens per kwartaal loont het de moeite om enkele van de eerder gemaakte voorspellingen af te toetsen aan de realiteit. Heb je werkelijk 120 stuks verkocht aan eengemiddelde prijs van 8 euro per stuk? Was de inschatting van de verzekeringspremie correct? En hoeveel heb je werkelijk gespendeerd aan verplaatsingskosten? Na enkele kwartalen beschik je over een financieel plan dat er ongetwijfeld helemaal anders uit ziet dan de oorspronkelijke versie. Een waarheidsgetrouw document dat je steevast een overzicht geeft over de huidige status van jouw onderneming. Bovendien kan je met deze nieuwe informatie deze keer goed onderbouwde voorspellingen maken over de toekomst, met heel wat minder assumpties. Het spreekt voor zich dat zo’n gestaafd financieel plan erg gewaardeerd wordt door investeerders in de volgende financieringsronde…
Maar de belangrijkste toegevoegde waarde van een financieel plan als werkinstrument zit in de controle die het biedt. We willen allen een winstgevende onderneming, maar durven die winstgevendheid wel eens te overschatten. Hoe kunnen we die voorspelde winstdan zo goed mogelijk proberen benaderen? De inkomstenzijde kunnen we jammergenoeg niet beheersen, de kostenzijde daarentegen wel. In je financieel plan definieer je enkele (brede) kostenposten, budgetten. Elke kost die je in realiteit maakt, toets je af met de geplande budgetten. Dreig je bij een bepaald budget in het rood te gaan, dan bekijk je of je elders nog budget overhebt. Op deze manier vermijd je ongetwijfeld enkele onaangename verrassingen en teleurstellingen bij de analyse van het voorbije boekjaar.
